King of the air

Vliegens­vlugge start met een Scania motor

We weten dat onze Scania motoren voor vele doeleinde worden gebruikt, zowel op het land als op het water. Maar de leden van Aero Club Salland zorgden ervoor dat ook zweefvliegtuigen de lucht in kunnen doormiddel van een oude vrachtwagenmotor.

Een zweefvliegtuig zelf heeft natuurlijk geen motor, maar wordt doormiddel van een sleepstart of lierstart omhoog getrokken. Bij Aero Club Salland maken ze gebruik van een lier, die aangedreven wordt door een Scania motor. Dat Scania een aparte engines lijn heeft wisten de makers wel, dit waren immers Scania medewerkers. Maar deze oude motor uit een Scania vrachtwagen werkt ook prima. In de zo’n veertien jaar dat hij nu meegaat, heeft hij de club nog nooit teleurgesteld.

En daar is o.a. Ron Bakker zeer blij mee. Hij is lid van de Aero Club Salland en onderhoud het rollend materieel, waaronder de lier. Hij vliegt al veertig jaar en is zeer te spreken over de hydro-lier.

“De lier moet betrouwbaar zijn, dat is deze Scania motor gelukkig. Het enige wat ooit vervangen is, is de thermostaat. Maar dat gaf de beveiliging op tijd aan. Doordat we hier ook doordeweeks vliegen moet de lier een grote capaciteit aankunnen.” De lier heeft dan ook zes trommels, zodat er zes vliegtuigen redelijk snel achter elkaar kunnen vertrekken. Het idee voor de lier kwam van de leden zelf, zij zijn dan ook jaren geleden om de tekentafel gaan zitten. Vanaf daar duurde het enkele jaren tot de lier werkend op het veld stond. “De onderdelen komen van verschillende bedrijven af, daarna is alles bij een firma in Hengelo in elkaar gezet. Het elektronische gedeelte is door de leden hier gedaan”.

Eén van die onderdelen is dus de DSC1117 Scania motor, die leden die bij Scania Zwolle werkten goedkoop konden kopen. Ondanks zijn leeftijd (bouw tussen: 1990-96) trekt de dieselmotor de zweefvliegtuigen nog met gemak de lucht in. Dit gaat met zo’n 100/110 km per uur, waarbij hij in de lucht bij heel goede omstandigheden tot wel 300km per uur kan halen. Hoelang het vliegtuig kan zweven hangt van het weer af. Wanneer de thermiek, opstijgende warme lucht, goed is kan dit honderden kilometers zijn. Het wereldrecord is zelfs 3.000km, in Europa wordt af en toe 1000km gevlogen. De kunst is om van thermiekbel naar thermiekbel te vliegen. Zweefvliegers zijn dan eigenlijk ook allemaal meteorologen en weten precies onder welke wolkenlucht je het best kan vliegen.

Maar voor het zo ver is, moeten de kunststofkabels uit de trommels van de lier worden getrokken naar de andere kant van het vliegveld. Hier staan de vliegtuigen waar de kabel aangehaakt wordt. Wanneer alles goed is gecontroleerd wordt er een signaal naar de andere kant gegeven, doormiddel van licht en een hand. Degene die de lier bediend weet dan wat hem te doen staat en zet de lier in werking. De Scania motor drijft de hydraulische pomp aan, die ervoor zorgt dat de kabel met volle snelheid weer gedeeltelijk opgerold wordt in zijn trommel. Door de snelheid komt het vliegtuig omhoog en kan hij, eenmaal boven de lier, de kabel loslaten. Deze valt aan een klein parachuutje naar beneden, waarna hij weer in gereedheid kan worden gebracht voor de volgende gelukkige vlieger.

Niets mooiers dan vanuit de lucht genieten van het Sallandse landschap. In de winter wordt er echter nauwelijks gevlogen (het seizoen duurt van april tot en met oktober), maar dat geeft de club kans om de hydro-lier in de winter te onderhouden. Scania Lemelerveld helpt de club hierbij, zoals met het vervangen van de filters en controleren van alles wat met de motor te maken heeft. Nu is het wachten tot het voorjaarszonnetje in april, zodat ze bij Aero Club Salland dankzij de Scania motor weer ‘king of the air’ zijn.